STUREN OP DUURZAAMHEID EN CIRCULARITEIT MET BCI GEBOUW-TOOL
Het is je niet ontgaan: de EU Taxonomy komt eraan, de CSRD-richtlijn verplicht je vanaf 2024 te rapporteren over mens en milieu en ESG-factoren vragen om een belangrijke plek in je beleid. Dus wil je keuzes maken die toekomstbestendig zijn, onder andere aan de hand van Total Cost of Ownership (TCO). Jim Teunizen van Alba Concepts en Pierre Guelen van Planon lichten toe hoe de update van BCI Gebouw op 31 oktober 2023 deze ambities (en meer) invult.
Tekst: Marvin van Kempen
Al snel wordt in het gesprek duidelijk dat het Jim en Pierre niet snel genoeg kan gaan als het gaat om circulaire en duurzame gebouwen. Om zich heen zien ze enthousiasme van intrinsiek gemotiveerde gebouweigenaren die het verschil willen maken met verduurzaming en circulariteit. En de groep die stilstaat, komt snel in beweging. Naast de EU Taxonomy en de CSRD-richtlijn gaat wet- en regelgeving kantelen. Zo komt de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) eraan, gaat het verminderen en opslaan van CO2 zwaarder wegen en worden biobased materialen beter beoordeeld. Op die nieuwe realiteit zijn we voorbereid, met een grote update voor BCI Gebouw. Hierin sorteren we voor op bijna 20 verschillende milieueffecten.”
Die vernieuwing van de in de markt welbekende software kon niet plaatsvinden zonder het bijeenbrengen van de kennis en kunde van zowel Alba Concepts als Planon. Pierre: “Digitalisering is ons specialisme. We maken het mogelijk en toegankelijk voor gebouwbeheerders om energiemanagement en CO2-berekeningen op hun vastgoed los te laten, zodat verduurzamingsstappen binnen handbereik komen. ESG is een van onze speerpunten en we zien een toenemende rapportagebehoefte rondom embodied carbon.”
Nú verduurzamen
Volgens hem tilt de samenwerking met Alba Concepts de dienstverlening van beide organisaties naar een hoger niveau. “Alba Concepts heeft jarenlange ervaring met circulariteitsvraagstukken in een flinke diversiteit aan vastgoedtyperingen”, gaat Pierre verder. “Van maatschappelijk tot commercieel vastgoed en meer. Er is reden te meer om nu te acteren en te verduurzamen, want we kennen de impact die onze sector heeft. Die is flink. 40 procent van de uitstoot van schadelijke broeikasgassen komt uit de bouw- en vastgoedsector. Een deel van de verduurzaming komt voort uit intrinsieke motivatie van mensen die vinden het beter kan en moet. En de wet- en regelgeving is de bezemwagen voor iedereen die twijfelt. Eén ding is zeker: er komt hoe dan ook een versnelling aan.”
Zoals we dat tien jaar geleden voor het energievraagstuk zagen, staat nu de materialentransitie in de schijnwerpers. En het invullen van circulariteitsvraagstukken kan complex aanvoelen door evoluerende wet- en regelgeving en een veelvoud aan methodieken om toe te passen. “En daar zien we de kracht van Alba Concepts, die de inhoudelijke kennis en kunde heeft om het eenvoudiger, toegankelijker te maken voor partijen om aan de slag te gaan met verduurzaming. Zodat ze niet alleen met de geldende wet- en regelgeving op één lijn zitten, maar ook met aanstormende eisen. Bovenal zien we vanuit onze klanten veel enthousiasme om het verschil te maken met verduurzaming.”
Pierre Guelen, Planon
Verschuiving in strategie
Bedrijven zetten een volgende stap in hun verduurzamingsstrategie en daarin is een verschuiving te zien. Voorheen ging de aandacht naar het beperken van de operationele uitstoot van schadelijke broeikasgassen en naar de energietransitie. Pierre noemde het al: nu zijn de ogen gericht op de embodied carbon, de emissies van CO2 die door de productie en het transport van materialen vrijkomt. Hoe komt het dat bedrijven zich hier scherper op richten? Hier speelt allereerst Europese wet- en regelgeving een rol. De EU Taxonomy is een classificatiesysteem dat aangeeft welke activiteiten duurzaam zijn, waarmee bedrijven én investeerders aantonen of hun investering groen of grijs is. Een wortel om het goed te doen, want een duurzaam portfolio betekent kans op een groeninvestering en straalt beter uit naar de buitenwereld.
Milieu-impact en verlaging CO2-uitstoot
Vanzelfsprekend is er niet alleen wetgeving op Europees niveau dat de klok slaat voor bouwend Nederland. Zo is de MilieuPrestatie Gebouwen (MPG) voor iedere aanvraag van een omgevingsvergunning verplicht en maakt deze duidelijk wat de milieu-impact is van gebouwen. “Met een aankomende verscherping naar 0,5”, belicht Jim de actualiteit. “Onderdeel van de totale milieuprestatie van gebouwen is de MPG-2, die kijkt specifiek naar de emissies van broeikasgassen in de productie- en bouwfase.” En de lijst met indicatoren gaat door om ervoor te zorgen dat we niet ons CO2-budget al opmaken in 2027: “Denk aan Global Warming Potential (GWP) en het meten, het bepalen van losmaakbaarheid en meer [zie kader ‘De kracht van BCI Gebouw, red.]”.
Het is veel om rekening mee te houden, of je nu gebouwbeheerder of bouwer bent. “Gelukkig”, lacht Jim, “werkten we samen met Planon om je een integrale oplossing te leveren. In de BCI Gebouw-tool doorloop je de stappen die van je verwacht worden en die je vanuit intrinsieke motivatie wilt zetten voor de verduurzaming van je gebouwen. Het meten en rapporteren over duurzaamheid is zo’n volgend station, evenals de losmaakbaarheid van gebouwelementen.”
Met zo veel informatie en mogelijkheden verwacht je wellicht dat het werken met de tool complex is. Pierre geeft meteen aan dat er vooral goed is gelet op toegankelijkheid: “We weten dat partijen uiteenlopende wensen hebben over hoe ze de tool gebruiken. Bedrijven willen rapporteren op CSRD en daarin begeleid worden. En gemeenten rapporteren op een andere manier over duurzaamheid dan bijvoorbeeld woningcorporaties.” BCI Gebouw heeft daarom niet alleen de informatie en mogelijkheden in huis om weloverwogen duurzaamheids- en circulariteitsbeslissingen te maken, de software zorgt ook voor inspiratie.
Betere circulaire alternatieven
En die is voor veel partijen meer dan welkom. Jim over de enorme opgave waar bedrijven voor staan: “Denk onder andere aan de bestaande bouw, het vastgoed in de portefeuille waar nog veel aan moet gebeuren. Vanzelfsprekend kun je dan keuzes maken die op de korte termijn ervoor zorgen dat je je conformeert aan wet- en regelgeving. Maar het gereedschap geeft je juist het inzicht om keuzes te maken die toekomstbestendig zijn, aan de hand van onder andere Total Cost of Ownership (TCO). Of je nu start vanuit wet- en regelgeving, nieuwbouw of renovatie doet of aan de slag wilt met verduurzaming van onderhoudstrajecten, je kunt milieu-impact meten en betere circulaire alternatieven kiezen. Bijvoorbeeld door de impact direct te zien van de keuze voor biobased materialen.”
Wiel niet opnieuw uitvinden
Volgens Pierre speelt jarenlange ervaring en het delen van inzichten hier een belangrijke rol: “Alba Concepts heeft veel ervaring met verduurzaming van bedrijven. Daarom hoeven we het wiel niet opnieuw uit te vinden. Die ervaring vind je terug in de tool.” Pierre benoemt een driehoek: “We verbinden kennisdatabases met verzamelde gebouwdata en rapportagemogelijkheden. Dat is essentieel en zorgt voor een versnelling die we als sector nodig hebben, want we weten dat de tijd dringt om klimaatdoelstellingen te halen. Of je nu een woningcorporatie, gemeente, gebouweigenaar of andere ketenpartner bent, we zorgen dat je meteen aan de slag kunt met BCI Gebouw.”
Samengevat geeft het alles-in-één instrument dus de mogelijkheid om prestaties rondom CO2-uitstoot, milieu- en circulariteit te verhogen. Jim ziet ook kansen rondom het formuleren van een duurzamere uitvraag: “Als je inzicht hebt in de verantwoorde herkomst van je grondstoffen en de producten die je toepast, kijken inkopers op een andere manier naar businesscases voor verduurzaming. Het leert je ook om te kijken naar hoe groot je impact is. Is dat door met houtbouw aan de slag te gaan in nieuwe gebouwen? Of bereik je meer door naar bijvoorbeeld de dakbedekking van je bestaande gebouwen te kijken en hier actie op te ondernemen?”
Urgent thema
Op die inzichten onderneem je meteen actie. Jim gaat door: “En dankzij de inzichten uit de software kun je je uitvraag opstellen met Het Nieuwe Normaal (HNN), de standaard waar wij aan meewerkten.” Pierre voegt toe: “We zien bij gebouweigenaren dat er een grote behoefte is aan ondersteunende data en inzichten om beslissingen te maken. Als ik 30% van mijn gebouwen aanpak die het bijvoorbeeld op ESG-gebied slecht doen, wat bereik ik dan? Door deze inzichten te koppelen aan concrete acties zie ik een versnelling.”
Het thema duurzaamheid en circulariteit is ontzettend urgent. We weten dat we harder moeten rennen om de doelstellingen te halen en BCI Gebouw is het ecosysteem dat handvaten geeft om die snelheid te maken. Een groot team heeft keihard gewerkt aan de software met nagenoeg geen uitloop op planning. Bij softwareontwikkeling is dat uniek. Wat we neerzetten is precies zoals we het voor ogen hadden. We zijn er klaar voor. Niemand kan meer zeggen na 31 oktober ‘Ik heb er nog geen verduurzamingsactie ondernomen'. We hebben nu de tools om de versnelling in te zetten. Wij zijn er klaar voor.”
Jim Teunizen, Alba Concepts